Het laatste nummer van Aktueel verscheen in december vorig jaar. En pas gister is bekend gemaakt dat het is afgelopen met het mannenblad.
De reden dat uitgever Audax stopt met Aktueel zijn te wijten aan het achterblijven van adverteerders en vooral het wegzakken van de betaalde oplage. Aktueel verloor sinds het einde van de jaren negentig bijna 100.000 betalende lezers en beleefde eind december een dieptepunt met een verkochte oplage van ongeveer 25.000.
Schieten en tieten
Aktueel werd in 1984 opgericht, als opvolger van het blad Rits. Decennia lang was Aktueel het weekblad over misdaad, sport en – de belangrijkste USP – bloot. Naakt op de cover, naakt in het binnenwerk.
Nieuwe naam en formule
Toen de betaalde oplages begin van deze eeuw begonnen te dalen is Aktueel gaan experimenteren met de formule. In 2006 werd het weekblad een maandblad. De uitgever koos voor minder bloot, meer sport en andere namen. Het blad heeft in het schap gelegen als Aktueel Sport – met meer aandacht voor sport-, Aktueel Primo – meer roddel – als Aktueel Man – stoerder, meer general interest – en uiteindelijk weer Aktueel.
Mocht niet baten
Bij dit ‘gezoek’ bleef het succes uit. Net als andere actuele mannenbladen, touwens. Ook HP/deTijd en Nieuwe Revu experimenteerde met de formule, met de creatieve koers en leiding. Het mocht niet baten. Meer daarover hier.
(De grafiek hiernaast is afkomstig van Piet Bakker’s onderzoek naar 20 jaar oplageontwikkeling)
Veranderende markt
Volgens Rob van Vuure is dat vooral te wijten aan de veranderende markt. In het AD van vandaag reageert hij: “Heel veel tijdschriften hebben het moeilijk, vooral die zich richten op mannen. Vrouwen willen artikelen lezen om bij weg te dromen. Mannen zijn vooral geïnteresseerd in specifieke informatie, over voetbal, fotografie of een andere hobby. Daar zal nog lang een markt voor blijven. Maar niet voor bladen die zich richten op een grote doelgroep.”
Last van je eigen imago
Ik ben het deels met Van Vuure eens. Maar ik denk vooral dat Aktueel te leiden heeft gehad van z’n eigen imago. Eenmaal een blootblad, altijd een blootblad. En met een overweldigend gratis aanbod van online naakt, is het lastig om je concept overeind te houden. Dan kun je gaan klussen aan je concept zoveel je wilt, maar een sterk imago zal je altijd terugwerpen.
Ga je dan ook nog sleutelen aan naam en formule dan zet je de lezer helemaal op het verkeerde been. En het gevolg is dat ze je links zullen laten liggen.
Weinig interessante inhoud
Ook is Aktueel ten onder gegaan aan de noodgedwongen bezuinigingen. Met het wegvallen van inkomsten uit advertenties en de lezersmarkt is de redactie jaren achtereen gedwongen om te bezuinigen. In het AD vertelt oud hoofdredacteur Peter R. De Vries dat er eind jaren tachtig nog ruimte was voor onderzoeksjournalistiek, dat resulteerde in opzienbarende onthullingen. Maar de laatste jaren was er weinig interessants in het blad meer te lezen, aldus de Vries.
Conclusie:
Aktueel heeft nog maar eens bewezen dat bladen die bezuinigen op de productie van goede en unieke content, ten dode zijn opgeschreven. Want voor bladen met een prijskaartje blijven de verwachtingen van de lezers altijd hoog. Ga je dan ook nog sleutelen aan naam en formule dan zet je de lezer helemaal op het verkeerde been. En het gevolg is dat ze je links zullen laten liggen. Is dat erg? Nee: het medialandschap is niet in marmer gehouwen. Concepten, programma’s titels komen en gaan.
Bart,Ik deel je zorgen over de dalobadsectgr. Als dagbladjournalist zit ik er midden in. Ik voer ook geen actie omdat ik een paar lullige procentjes erbij wil. Ik voer actie omdat ik wil dat de werkgevers begrijpen dat ook mijn hart klopt voor het vak, de krant, de website die we maken.Ik en mijn collega’s worden al jarenlang afgepoeierd dat er geen geld is voor een beetje inflatiecorrectie’ of een extra collega om de oplopende werkdruk te delen. In tien jaar is het aantal dagbladjournalisten met ruim een kwart verminderd. Nu willen de werkgevers bovendien ook aan onze pensioenen gaan morrelen. Dit alles vanwege de slechte economische vooruitzichten.Die vooruitzichten worden er zeker niet beter op nu de beloning van dagbladjournalisten hard achteruit holt, zeker in vergelijking met vergelijkbare sectoren.Dagbladjournalisten lopen zich het vuur uit de sloffen voor de kwaliteit van hun krant en site. Ze zien dat hun bedrijven door ingrijpende reorganisaties en saneringsprogramma’s prima omzetten draaien in een zeer moeilijke markt, mede dankzij hun inzet. In plaats van investeren in kwaliteit, moet het geld naar aandeelhouders, miljoenenverslindende deals’ of vertrekkende bestuurders.Investeer in je product, in werkende systemen, voldoende collega’s om alle taken uit te voeren en een reeble beloning, zodat niet op termijn alle personele kwaliteit weglekt naar andere sectoren. Dat versta ik onder een nieuw, duurzaam journalistiek systeem. Zoveel mogelijk journalistieke werknemers op afstand plaatsen zodat je kunt sturen op de kosten, is een makkelijke’ oplossing voor een moeilijk probleem. Daarmee ondermijn je in mijn ogen de maatschappelijke functie van de onafhankelijke dagbladjournalistiek.Die belangen voor werkgevers en werknemers lopen in mijn ogen inderdaad parallel. Vandaar dat de dagbladjournalisten hun directies willen oproepen toch vooral te investeren in kwaliteit, hfan kwaliteit.Sandra Veltmaat, verslaggever de Stentor