HP/De Tijd vertrekt na 31 jaar bij uitgever Audax. Het opinieblad gaat zelfstandig verder in de stichting ‘Het Vrije Woord’. Deze stichting, die zonder winstoogmerk zal opereren, gaat zorgdragen voor het voortbestaan van HP/De Tijd.
HP/De Tijd heeft het al jaren moeilijk. Sinds het begin van de jaren negentig is de betaalde oplage gedaald van ruim 50.000 naar minder dan 15.000 exemplaren. Het opinieblad heeft altijd kunnen rekenen op steun van Audax topman Jaques de Leeuw en zijn opvolger Hubert de Leeuw. De familie de Leeuw heeft de Stichting Het Vrije Woord opgericht en financieel mogelijk gemaakt en in goed overleg met hoofdredacteur Tom Kellerhuis wordt HP/De Tijd daar ondergebracht. “Met deze stichting zonder winstoogmerk zullen alle inkomsten toekomen aan de gedurfde en onderscheidende kwaliteitsjournalistiek die HP/De Tijd zo kenmerken”, zegt Hubert de Leeuw in een bericht op Hpdetijd.nl.
Audax gaat zich meer richten op logistiek en retail
HP/De Tijd is de jongste titel in een rij van tijdschriften die Audax afstoot. Vorig jaar staakte Audax de uitgave van jeugdmagazines: Hitkrant, GIRLZ en CosmoGIRL!
Audax, onder andere eigenaar van winkelketens als Ako en Bruna, ontwikkelde zich de laatste jaren meer en meer tot een logistieke en retailorganisatie voor tijdschriften. ‘En daarin past geen rol meer als uitgever van een opinieweekblad’, schrijft HP/De Tijd op de website.
Hoofdredacteur Tom Kellerhuis reageert: “Kwaliteitsjournalistiek is niet alleen een kostbaar, maar ook breekbaar goed in onze broze democratie. Wij gaan met hernieuwde energie en vol journalistieke moed voorwaarts en danken Audax en de familie De Leeuw voor de steun en samenwerking in de afgelopen 31 jaar.”
De nieuwe positie van opinietijdschriften
HP/De Tijd is niet het enige opinieblad dat kampt met dalende oplages. In de afgelopen jaren zie je de oplage van opiniebladen steevast dalen. Enige uitzondering op deze regel is De Groene Amsterdammer. Concurrentie van online platforms zoals De Correspondent, Follow the Money is groot. Ook is de positie van het opinieweekblad in de markt verandert. Omdat print vanwege de lange productie tijd niet langer actueel is, zie je dat veel reguliere dagbladen zich zijn gaan toeleggen op achtergrond-, onderzoeks- en opiniërende journalistiek. Het domein dat vroeger was toebedeeld aan de opiniebladen. Met de toenemende populariteit van het ‘weekend abonnement’ zijn de dagbladen de markt van ‘slow journalism’ gaan domineren, ten koste van de traditionele opiniebladen.
Oplage ontwikkeling opiniebladen in Nederland
In de grafiek hieronder zie je de oplage ontwikkeling van opiniebladen in de afgelopen vijf jaar.
- In 2016 had Elsevier Weekblad (nu EW) een betaalde oplage van 80.761. Deze is gezakt tot 48.371 exemplaren.
- HP/De Tijd zakt van 26.565 exemplaren in 2016 naar 14.949 betaalde oplage in 2021.
- Ook Vrij Nederland zakte van 21.708 in 2016 naar 15.542 in 2021.
- Uitzondering is De Groene Amsterdammer. Het blad had in 2016 een betaalde oplage van 19.474 en dat is gegroeid naar 27.480 exemplaren in 2021.
Over HP/De Tijd
HP/De Tijd is in september 1990 ontstaan uit een fusie tussen het opinieweekblad Haagse Post en het katholieke weekblad De Tijd. Tussen oktober 1992 en maart 1993 publiceerde HP/De Tijd ook een zondagskrant, getiteld: HP/De Tijd op Zondag. Vanaf de jaren negentig verloor het opinieweekblad gestaag elk jaar een deel van de betaalde oplage van 51.280 exemplaren in 1993 tot 30.829 in het jaar 2000. Aan het begin van deze eeuw kende het blad een kleine opleving in betaalde verkoop naar 39.474 exemplaren in 2004. Maar daarna kromp niet alleen de oplage, maar ook de advertentie-inkomsten drastisch.
In 2008 ontwikkelde de Audax-directie een reddingsplan voor HP/De Tijd, dat onder meer voorzag in een forse inkrimping van de redactie. Onderdeel van dit plan was het vertrek van hoofdredacteur Henk Steenhuis en adjunct Thieu Vaessen die zich altijd verzetten tegen inkrimping van de redactie en verlagen van de frequentie. Tussen 2009 en 2012 wisselden verschillende hoofdredacteuren van positie. Maar het lukte niemand om de oplage te stabiliseren. Daarom besloot de directie van Audax in 2012 om van HP/De Tijd een maandblad te maken en door te gaan met een rompredactie.
In 2014 werd oud-redacteur Tom Kellerhuis hoofdredacteur op freelance basis. Kellerhuis experimenteerde met verschillende extensies zoals een vrouwenblad getiteld Zus, dat onder de noemer ‘Glopinie’ een vrouwelijke doelgroep moest aanboren. Ook publiceerde HP/De Tijd verschillende lifestyle specials, onder de titel HP/De Tijd Stijl.